प्रतियुती

मंगळ-गुरु,शनि यासारखे बहिर्ग्रह पृथ्वीच्या बाहेरच्या कक्षेतून सुर्य भोवती फेरी मारतात, तसेच ते सूर्यापासून खूप दूर असल्याने बहुध-शुक्र प्रमाणे मोठ्या कोनीय अंतरावर दिसण्या ऐवजी मोठ्या कोनीय अंतरावर दिसू शकतात. याचमुळे ते फक्त क्षितिजा जवळ व थोडाच वेळ न दिसत रात्रभर आकाशात कोठेही दिसतात. सूर्याभोवती फेरी मारताना हे सुर्यामागे गेल्यावर त्यांची युती झाल्याने ते दिसू शकत नाही. त्यानंतर सूर्यापासून दूर होत पहाटेच्या आकाशात ते दिसू लागतात. 
दररोज लवकर लवकर उगवणारा हा बहिर्ग्रह काही काळातच मध्यरात्री उगवू लागतो. या वेळी त्याचे सूर्यापासूनचे कोनीय अन्तर ९० अंश होते. त्याचे लवकर उगवणे चालू राहून तो संध्याकाळी उगवताना दिसतो. म्हणजेच त्याचे कोनीय अंतर १८० अंश होते. या वेळी हा बहिर्ग्रह पृथ्वीच्या एका बाजूला व  पृथ्वीच्या दुसर्या बाजूला सुर्य असतो. थोडक्यात पृथ्वीच्या दृष्टीने ग्रह बरोबर सूर्यासमोर येतो. या स्थितीस प्रतोयुती म्हणतात. प्रतियुती काळात ग्रह सूर्यास्तास पूर्वेस उगवतो. व रात्रभर आकाशाची फेरी मारून सूर्योदयो मावळतो. या लकात ग्रह पृथ्वीजवळ असल्याने मोठा दिसतो. तसेच सुर्य प्रकाशात त्याचे पूर्ण बिंब न्हावून जात असल्याने तेजास्वीदेखील दिसतो. याचमुळे बहोर्ग्रह पाहण्याची चांगली संधी प्रतियुती वेळी मिळते.
[ग्रह, प्रतियुतीचा दिवस या क्रमाने] 
मंगळ : ३० जानेवारी २०१०
गुरु : १५ आगस्त २००९ 
शनि : ९ मार्च २००९
युरेनस : १७ सप्टेंबर २००९ 

युती

सूर्यमालेतील ग्रह वेगवेगळ्या गतीने व ठराविक अंतरावरून सुर्य भोवती फेरी मारत असतात. कधी कधी ते आकाशात ते एकमेकांजवळ आहे हे दिसतात व या आविष्कारास आपण युती म्हणतो. युती वेळी आकाशस्थ गोल एकमेकांशेजारी दक्षिणोत्तर रेषेत दिसतात. मात्र पाचही ग्रह एकमेकांजवळ आहे हे देखील आपण पाहू शकतो.

   आकाशात ग्रह मंडळी एका ठिकाणी जमू लागली कि कहिओ विपरीत घडेल, अरिष्ठ येईल असा गैरसमज पुरातन काळामध्ये सर्वसामान्यांमध्ये आढळतो. अनेक वेळा ग्रहांच्या युत्या एखादा जालाराशीच्या सानिध्यात घडत असल्यास जलप्रलय होईल वसे सांगून काहींनी सर्वसामान्यांना घाबरावलेले दिसते. तुर्कस्थानातील एका राजाने १४ सप्टेंबर ११८६ रोजी होणार्या युत्यांच्या वेळी खंडाज खणून महापुराला तोंड देण्याची तयारी केली होती. प्रत्यक्षात त्या दिवशी महओपूर सोडाच पण पावसाचा एक थेंबही पडला नाही. युरोपमध्ये देखील १५ जुलै १५२२ रोजी सूर्याजवळ पाच ग्रह येत असल्याने लाग्प्रलायाची अफवा पसरली होती. अनेकांनी धनधान्य, प[ऐसे, कापदेलात्ता घेऊन पर्वत राजाचा आश्रय त्या दिवशी घेतला होता. प्रत्यक्षात आकाश निरभ्र राहून युती विषयीची भीती निराधार ठरली. 

युतीचा दिवस या क्रमाने 

मंगळ : ४ मार्च २०१२

गुरु : २१ सप्टेंबर २०१०

शनि : २२ मार्च २०१०

युरेनस : २१ सप्टेंबर २०१०